Κτηματολόγιο, φόροι ακινήτων και δημοτικά τέλη Τι αλλάζει για τους ιδιοκτήτες με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης

Απόστολος Αλωνιάτης

Κτηματολόγιο, φόροι ακινήτων και δημοτικά τέλη

Τι αλλάζει για τους ιδιοκτήτες με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

Σε πολλές περιοχές ολοκληρώνεται ή ολοκληρώθηκε η κτηματογράφηση, σε άλλες δόθηκε και νέα παράταση.

Παρ΄ όλη την θετική επίπτωση που έχει η μεταφορά των ακινήτων από τα υποθηκοφυλακεία στο κεντρικό κτηματολόγιο, δηλαδή μείωση της γραφειοκρατίας από την μια αλλά και μείωση του κόστους μεταβιβάσεων, ως προς αυτό το κομμάτι της δαπάνης, οι Έλληνες δεν ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα αυτή την φορά.

Κατά την άποψη μας αυτό συμβαίνει γιατί το κόστος ήταν μεγάλο , όχι μόνο για το παράβολο των 35 ευρώ ανά δικαίωμα, αλλά κύρια γιατί στις περιοχές που έγινε και συνεχίζει η κτηματογράφηση δεν υπήρχαν συμβόλαια και συγκεκριμένα όρια κυρίως στα  αγροτεμάχια. Ακόμη και αν υπήρχαν ήταν  απλά κατά προσέγγιση και  κυριολεκτικά στον αέρα με τις γνωστές φράσεις  των συμβολαιογράφων της εποχής «πλέον του ενός στρέμματος», «περίπου ένα στρέμμα» «πλέον» ή  «έλλατον» κλπ.

Κτηματολόγιο και Ε9

Παρ΄ όλο που έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής υποβολής του Ε9 (Έντυπο  Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων), ακόμη «βγαίνουν» προβλήματα. Μάλιστα πολλές διαφορές έχουν διαπιστωθεί με την εγγραφή στο Κτηματολόγιο των ακινήτων. Από διαφορές στην έκταση του αγροτεμαχίου και στα τετραγωνικά των οικημάτων έως και διαφορές στην περιοχή που βρίσκετε το ακίνητο, (Δήμος, δημοτικό διαμέρισμα , εντός ή εκτός οικισμού κ.λπ.). Για να μην αναφερθούμε στις περιπτώσεις που ολόκληρες κληρονομιές δεν έχουν δηλωθεί όχι μόνο στο Ε9 αλλά και στο υποθηκοφυλακείο και τώρα οι δικαιούχοι τρέχουν και δεν φτάνουν.

Όπως ανακοινώθηκε ήδη με την ολοκλήρωση του κτηματολογίου, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα προχωρήσει στην οn-line σύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων.

Με τη διασύνδεσή τους, οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ θα αποκτήσουν άμεση πρόσβαση στα αρχεία του κτηματολογίου και θα εντοπίζουν ευκολότερα όλα τα ακίνητα και εμπράγματα δικαιώματα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία κ.λπ.) που υπάρχουν σε αυτά. Στη συνέχεια θα διασταυρώνουν τα στοιχεία του κτηματολογίου με αυτά που έχουν δηλώσει οι φορολογούμενοι στο έντυπο Ε9.

Στο υπουργείο Οικονομικών υπάρχουν ενδείξεις πως αρκετοί ιδιοκτήτες δεν έχουν δηλώσει στη δήλωση ακινήτων Ε9 το σύνολο της ακίνητης περιουσίας που διαθέτουν, αφού σε πολλές περιπτώσεις έχουν εντοπιστεί οι  διαφορές που αναφέραμε και παραπάνω.

Όλες αυτές οι διαφορές επιφέρουν οικονομικό κόστος στους φορολογούμενους.

Θα θέλαμε, λοιπόν,  να επιστήσουμε την προσοχή στους πολίτες που δηλώνουν τα περιουσιακά τους  στοιχεία  στο κτηματολόγιο: Πρέπει να προχωρήσουν στην καταχώρηση ή διόρθωση των ακινήτων και στο έντυπο Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων (Ε9).

Μετά τον έλεγχο οι φορολογούμενοι θα αντιμετωπίσουν όχι μόνο τον επαναυπολογισμό της αξίας του ΕΝΦΙΑ για να υπολογιστεί ο πραγματικός φόρος που αναλογεί αλλά  τις επιπλέον κυρώσεις που επιφέρει η ψευδή αυτή δήλωση δηλαδή.

• Επιβολή κύριου και συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ.

• Πρόσθετο φόρο, ο οποίος υπολογίζεται ως τόκος εκπρόθεσμης καταβολής.

• Πρόστιμο για την υποβολή ανακριβών δηλώσεων φόρου ακινήτων.

Έχετε σημείωμα από τον δήμο σας.

Εκτός όμως από τον ΕΝΦΙΑ, προβλήματα θα αντιμετωπίσουν μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης , οι ιδιοκτήτες ακινήτων και με τα δημοτικά τέλη.

Ήδη, όπως φαίνεται και από τον προϋπολογισμό που κατατέθηκε στην βουλή, η κυβέρνηση ελπίζει να καλύψει ένα κομμάτι των εσόδων που έχει ανάγκη η τοπική αυτοδιοίκηση από την είσπραξη του ΤΑΠ παλαιότερων ετών , που ενώ υπήρχε μέσα στους λογαριασμούς της ΔΕΗ , λόγω μην πληρωμής τους από τους πολίτες, αυτό δεν εισπράχθηκε.

Γίνεται κατανοητό ότι με τα στοιχεία από το κτηματολόγιο και οι δήμοι θα προχωρήσουν σε επανυπολογισμό του ΤΑΠ και των λοιπών δημοτικών τελών , αφού πλέον θα έχουν στην κατοχή τους τα πραγματικά στοιχεία του ακινήτου και όχι αυτά που δηλώθηκα κάποτε την ΔΕΗ για να αποκτήσει το ακίνητο ρεύμα.

Στο βάθος αντικειμενικές αξίες

Εκτός, όμως, από τα αναδρομικά τέλη ακινήτων και τα νέα τέλη από την αύξηση του εμβαδού ακινήτων, οι ιδιοκτήτες θα βρεθούν αντιμέτωποι το 2020 και από νέα προσαύξηση του ΤΑΠ.

Το οικονομικό επιτελείο θα προχωρήσει στην αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, -πληροφορίες τοποθετούν την ολοκλήρωση της διαδικασίας τέλος Μαΐου 2020-  κάτι που σημαίνει ότι θα τροποποιηθούν οι τιμές ζώνης σε όλη την επικράτεια.

Η εξέλιξη αυτή θα φέρει αναπροσαρμογές, και τις περισσότερες φορές αυξήσεις, σε μια σειρά φόρους και έξοδα που αφορούν το ακίνητο και την μεταβίβαση του.

Θα επηρεάσουν άμεσα:

• ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικό φόρο

• Φόρο μεταβίβασης ακινήτων, με την αύξηση της αντικειμενικής αξίας τους

• Φόρο δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών

• ΤΑΠ, σήμερα, το τέλος υπολογίζεται ως εξής: εμβαδόν ακινήτου x τιμή ζώνης x συντελ. παλαιότητος x συντελ. ΤΑΠ 0,35 τοις χιλίοις.

Ακόμη η αύξηση της αντικειμενικής αξίας θα επηρεάσει άμεσα τα αφορολόγητα όρια που ισχύουν για τις γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές (150.000  για πρώτου βαθμού συγγένεια, 30.000 € για Β και 6.000  για ξενικούς) καθώς και τα όρια για την απαλλαγή από φόρο για αγορά πρώτης κατοικίας που σήμερα είναι:

Άγαμος: έως 200.000 €

Έγγαμος: έως 250.00 €

Αύξηση κατά 25.000 € για τα πρώτα 2 παιδιά

Αύξηση κατά 30.000 € για κάθε παιδί από το τρίτο και πάνω

Δημοσιογραφικές πληροφορίες φέρνουν την κυβέρνηση να εξετάζει την αναπροσαρμογή τόσο των ορίων στις τελευταίες περιπτώσεις , όρο και τον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, με:

Α) όσο αφορά τον κύριο φόρο

1.             Διεύρυνση των ορίων των χαμηλών κλιμάκιων.

1.             Αναδιαμόρφωση των τιμών ανά τετραγωνικό.

Β) όσο αφορά τον συμπληρωματικό φόρο

50.             Αύξηση του αφορολόγητου κατά 50.000 € ώστε να υπάρχει υποχρέωση συμπληρωματικού φόρου από περιουσία 300.000 € και πάνω.

1.             Αλλαγή στα κλιμάκια ή μείωση των συντελεστών ώστε να μην υπάρχει επιβάρυνση σε περίπτωση αύξησης της τιμής ζώνης.

Απόστολος Αλωνιάτης

Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου  2019.